بازار قدیم یا کهنه دزفول قدمتی بیش از هزار سال دارد جالبه بدونید این بازار چندین راسته اصلی دارد و بخش های اصلی آن شامل بازار آهنگران ؛ بازار خراط ها ؛ بازار بزازان و… می باشد

قدیمی ترین بخش و بنای  بازار مقبره شیخ اسماعیل قصری است که وفات او در سال ۵۵۵ هجری شمسی ذکر گردیده‌است و بنا هم به همان شکل باقی مانده است

 

نکته جالبی که این بازار دارد حفظ ساختار سنتی و اصالت خودشه و اجازه نداده مدرنیته در ساختار شغل اهالی بازار نفوذی داشته باشه و مشاغل به همان شکل سنتی و گذشته خودشون  ادامه  دارد.

با کسبه قدیمی بازار که صحبت میکنیم اکثرا شغلشان را شغلی موروثی و آبا و اجدادی می دانند و پدر و پدر بزرگ و اجدادشان هم در همین مکان همین شغل را به همین شکل انجام می دادند.

با اوستا غلام هم کلام شدیم ، پیرمردی حدودا 70 ساله که بیش از 50 سال است به شغل آهنگری سنتی مشغول است  و کارش را در همین مغازه با شاگردی در کنار پدر آغاز کرده است.

کمتر جایی از دنیا میتوانید آهنگری با کوره و پتک و چکش را به این شکل ببینید. ولی در بازار دزفول دیدن این کارگاه های سنتی امری عادی است.
اوستا غلام شاید تحصیلات بالایی نداشته باشد ولی وجودش سرشار از  معرفت و اصالت است و حفظ سنت ها براش خیلی مهمتر از پول و کسب درآمد بیشتر است.

به راسته دیگری از بازار یعنی راسته خراط ها رفتیم به دنبال داستان کسبه  این راسته از بازار تا کمی با آنها ؛ هم صحبت بشیم.

جالبه بدونید خراطی یکی از هنر های اصیل و با قدمت ایرانی است هنری که صنعت گران آن با تراش دادن به روی چوب، اشیای و وسایل چوبی تولید میکنند. اشیایی از جمله قلیان ؛ پایه میز ؛ ظروف چوبی و…. که همگی با تراش دادن به روی چوب بومی دزفول به نام جق ایجاد میگردد. این هنر باستانی ایرانی حتی در دوره هخامنشیان هم وجود داشته است و از این امر اسناد زیادی موجود است. در حال حاضر هنر خراطی در چندین شهر ایران انجام میشود که یکی از اصلی ترین شهر ها شهر دزفول است. .

برای آشنایی بیشتر با خراطی در دزفول به حجره آقای توکل رفتیم پیرمرد فوق العاده خوش برخورد و خندانی بود و هر سوالی میپرسیدیم با خوش رویی پاسخ میداد.

از او در مورد زندگی اش پرسیدیم که برایمان تعریف کرد که از کودکی در این حجره به همراه پدر مشغول شغل خراطی بوده و حتی در دوره جنگ هم شهر و کار خود را رها نکرده است و چراغ مغازه اش همیشه روشن بوده .

برایمان از خاطراتش در هشت سال دفاع مقدس تعریف کرد و حضور فعالی که خود و خانواده اش در جبهه جنگ داشته اند و در مورد برادر شهیدش که عکسش بر سر در مغازه قرار گرفته بود برایمان صحبت کرد و از تاریخچه خراطی در دزفول و وضعیت کسب و کار در گذشته و امروز سخن گفت.

 

.

درست است که حفظ سنت ها بیشتر در نسل قدیمی تر که میان سالی را رد کرده اند دیده میشد ولی نسل جوان تر هم تلاش هایی در راستای حفظ ارزش های بومی داشته اند.

با اقای فروتن هم صحبت شدیم

یکی از خراط های معروف بازار قدیم که در سنین میان سالی قرار داشت و با دستگاه های مدرن تر وبرقی به خراطی می پرداخت ؛ حفظ هنر خراطی برای استاد خیلی اهمیت داشت و میگفت که سال هاست تلاش در حفظ این هنر دارد و تا به حال ده ها نفر از جوان های دزفول را آموزش داده که خیلی از آنها مستقل کسب و کار خراطی به راه انداخته اند

 

استاد فروتن در شناخت خراطی به جهان هم تلاش زیادی کرده است و نتیجه این تلاش ها ثبت دو مورد از صنایع دستی خراطی شده ایشان در میراث جهانی یونسکو می باشد

 

بخش های دیگر بازار هم به دنبال بوی اصالت رفتیم و این امر فقط به این چند حجره و مغازه ختم نشد وکسبه قدیم همگی همانند پدرانشان ؛ هنرشان را به  نسل بعدی انتقال می دادند و پسرانشان هم همچون آنها شغل اجدادی را  ادامه می دادند.

سخن پایانی این که به اکثر بازار های قدیمی ایران سفر کرده ام ولی بازار قدیم دزفول جور دیگری اصیل است وقدم زدن درآن همچون قدم زدن در  گذشته است .

لینک مطلب در سایت همسفر باشیم :

http://www.hamsafarbashim.com/Home/ShowBlog?id=61